dr Elmar LöckenhoffRury z tworzyw sztucznych znajdują swoje zastosowanie w niemalże wszystkich możliwych obszarach wykorzystujących systemy rurowe.

W niniejszym wywiadzie dr Elmar Löckenhoff, prezes Związku Branży Rur z Tworzyw Sztucznych w Bonn, udziela odpowiedzi na pytania odnośnie zastosowań, kontroli jakości oraz perspektyw rozwoju systemów rur z tworzyw sztucznych.

Rok 2006 uchodził za wybitnie udany dla  branży rur z tworzyw sztucznych. Jak sytuacja wyglądała w roku 2007?

Rok 2007 przyniósł branży rur z tworzyw sztucznych ogółem reprezentatywne wyniki. Poziom produkcji w Niemczech wynosił 710.000 ton dla rur z klasycznych tworzyw PE, PVC-U i PP i przekraczał o 6,7% ilości z zeszłego roku.

Jakie były obroty w branży rur z tworzyw sztucznych w 2007 roku?

Informacja o obrotach będących wskaźnikiem sukcesu w branży jest mniej przydatna. Dlatego skupiamy się raczej na zmianach w rozwoju ilościowym, zbycie bądź to według tonażu, bądź też w milionach metrów (wykorzystywanych przy budowie domów i budynków).

Prognozy na rok 2008 z powodu kryzysu finansowego na świecie i wynikającego z niej spadku koniunktury są raczej zachowawcze.

Porównując z udanymi latami 2006 i 2007 wzrost do końca 2008 roku wypadnie wyraźnie słabiej. Ogółem do końca 2008 roku liczymy na wzrost zbytu w Niemczech o około 3,5%. Ryzyko – szczególnie dla branży budowlanej w Niemczech jest rozmaite: niewystarczające wyposażenie gospodarki w środki finansowe, mające wzrosnąć odsetki, wzrosty cen przekraczające ogólnogospodarczy rozwój, rzeczywiste straty przychodów w dalszej perspektywie i wysokie zadłużenie instytucji publicznych. Liczba pozwoleń na budowę może w dalszym ciągu spadać.

Jednocześnie wciąż rośnie produkcja i zbyt systemów rur z tworzyw sztucznych. Oznacza to, że nasza branża osiąga przewagę rynkową kosztem innych surowców do produkcji rur. Ponadto wielu niemieckich producentów jest obecnych na rynkach Europy Wschodniej. Jak dotąd koniunktura w sektorze budowlanym wygląda jeszcze dobrze. Zapotrzebowanie na inwestycje w infrastrukturze jest ogromne. Należy jednak oczekiwać, że kryzys finansowy na świecie szybko będzie odczuwalny również w Europie Wschodniej. Jeśli dojdzie do problemów z płynnością finansową, koniunktura może ulec silnemu załamaniu i nie pozostanie to bez wpływu na niemiecką branżę rur z tworzyw sztucznych.

Jaki procent zużycia rur z tworzyw sztucznych w Niemczech przypada na
ich zastosowanie?

Jako regułę przyjmuje się: jedna trzecia produkcji rur z tworzyw sztucznych wykorzystywana jest w branży budowlanej, z czego z kolei prawie jedna trzecia przeznaczana jest na produkcję systemów rur z tworzyw sztucznych.

Ile jest producentów rur z tworzyw sztucznych w Niemczech?

Istnieje liczna grupa większych i mniejszych producentów. Znanych jest nam około 65 producentów rur z tworzyw sztucznych w Niemczech. Najwięksi i najbardziej znaczący z nich są zrzeszeni w KRV – Związku Branży Rur z Tworzyw Sztucznych.

Jaki jest udział rynku branży rur z tworzyw sztucznych w branży budowlanej?

Na to pytanie nie da się tak po prostu odpowiedzieć. Wymaga ono precyzyjnego podziału według sektorów rynku. Inaczej wygląda to w przypadku systemów rurowych z tworzyw sztucznych, a inaczej w przypadku innych surowców. Analiza udziału w rynku na rok 2007 dostępna jest w sprawozdaniu działalności za rok 2008.

W jakich obszarach zastosowań stosuje się rury z tworzyw sztucznych?

Rury z tworzyw sztucznych znajdują swoje zastosowanie w niemalże wszystkich możliwych obszarach wykorzystujących systemy rurowe do przesyłu mediów. Zasadniczo wyróżniamy cztery obszary zastosowań: zaopatrzenie, usuwanie odpadów, instalacje w domach   i budynkach oraz zastosowania przemysłowe. Tu rury z tworzyw sztucznych służą przede wszystkim do przesyłu wody pitnej, gazu i ścieków oraz innych cieczy (jak na przykład chemikaliów, wody ultraczystej, wody słonej itd.). Oprócz tego istnieje całe mnóstwo innych zastosowań, jak na przykład w rolnictwie czy telekomunikacji.

Czy rury z tworzyw sztucznych stosowane są głównie w przemyśle czy również w sektorze prywatnym?

Coraz częściej stosowane są systemy rurowe z tworzyw sztucznych w sektorze przemysłowym, jak na przykład w przemyśle chemicznym czy też w przypadku specjalnych zastosowań jak budowa statków. Ze względu na ogólną ilość obrabianych wyrobów zastosowania przemysłowe pozostaną ważnym, ale ilościowo stosunkowo małym rynkiem. Duże ilości służą w produkcji systemów rurowych do wody pitnej, gazu i ścieków (odprowadzanie wody z działek oraz sieć wodociągów publicznych) do budowy przewodów podziemnych. Oprócz budownictwa w sektorze publicznym zastosowania rur z tworzyw sztucznych nie można sobie wyobrazić bez budownictwa prywatnego. Rury z tworzyw sztucznych zyskują coraz większą przestrzeń w dziedzinie instalacji sanitarnych, klimatyzacyjnych i grzewczych i stopniowo wypierają znane dotychczas surowce.

Czym różnią się rury przeznaczone do różnych zastosowań?

Systemy rurowe z tworzyw sztucznych różnią się głównie użytymi tworzywami i ich strukturą, profilem czy też tym, co nazywamy designem (a więc średnicą, grubością ścian itd.). W systemach doprowadzających i odprowadzających stosowane są przede wszystkim rury z polietylenu (PE) i polichlorku winylu (PVC-U), w ostatnich latach coraz częściej także z polipropylenu (PP). W tak zwanym procesie ekstruzji
tworzywa sztuczne w formie granulatu najpierw są rozgrzewane i uplastyczniane w celu nadania im kształtu rury. Rury te mogą być całkowicie jednolite (rury pełnościenne) albo posiadać strukturę dwu – lub wielowarstwową. Dzięki temu możliwe jest takie zastosowanie rur, które w szczególności odpowiada stosownym wymogom danego medium oraz zewnętrznym obciążeniom naziemnym.

Jakie kryteria specjalne muszą spełniać rury z tworzyw sztucznych?

Tworzywa sztuczne i wykonywane z nich systemy z tworzyw sztucznych
w zależności od obszaru zastosowania muszą spełniać najróżniejsze wymogi jakościowe, zanim zostaną dopuszczone do użytku. Stosuje się tu testy dopuszczające lub też kontrole wzorów konstrukcyjnych zarówno dla tworzyw sztucznych, jak i najróżniejszych systemów rurowych. Oprócz wytycznych normatywnych zgodnych z europejskimi normami produktowymi istnieją dodatkowe wymogi ze strony urzędów i użytkowników. W Niemczech zezwolenia producentom wydaje Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej; dopiero po ich uzyskaniu dozwolone jest montowanie wyrobów na działce budowlanej. Wymogi dla systemów rurowych doprowadzających wodę pitną i gaz znajdują się w przepisach Niemieckiego Zrzeszenia Branży Wodnej i Gazowej (DVGW), zaś te dotyczące rur w innych obszarach zastosowań znaleźć można w programach certyfikujących instytutu DIN CERTCO.

Czy istnieją certyfikaty jakości dla systemów rurowych z tworzyw sztucznych?

Systemy rurowe z tworzyw sztucznych, będące elementami budowlanymi, muszą odpowiadać wysokim wymogom bezpieczeństwa. Zarówno w kraju, jak i w Europie, istnieje mnóstwo oznaczeń, które jednak niekoniecznie mówią coś o jakości produktów. Kwestia oznaczeń CE dla branży rur z tworzyw sztucznych w Europie jest jeszcze nierozstrzygnięta. Jeśli zostaną spełnione warunki normatywne do stosowania oznaczeń CE, producenci będą zobowiązani do ich stosowania.

Zresztą oznaczenie CE nie jest żadną gwarancją jakości, tylko oznaczeniem administracyjnym dotyczącym wolnego obrotu towarowego w Europie. W Niemczech użytkownicy powinni zwracać uwagę na to, czy systemy rurowe z tworzyw sztucznych mają oznaczenie Niemieckiego Zrzeszenia Branży Wodnej i Gazowej, urzędowe oznaczenie „Ü“ lub/i oznaczenie DIN plus, niezależnie od obszaru zastosowań. Te produkty mogą być z całą pewnością stosowane.

Czy rury z tworzyw sztucznych mają przewagę nad rurami betonowymi czy stalowymi?

Wszystkie materiały oraz wykonywane z nich rury mają charakterystyczne właściwości. Rury z tworzyw sztucznych, w porównaniu z rurami z betonu czy stali, są stosunkowo młodymi produktami, jednak ich udział w rynku wciąż rośnie. Potwierdzają to publikacje DWA (Niemieckiego Zrzeszenia Gospodarki Wodnej, Ścieków i Odpadów) oraz DVGW (Niemieckiego Zrzeszenia Branży Wodnej i Gazowej). Ponadto systemy rur z tworzyw sztucznych znajdują coraz częściej zastosowanie w zakresie średnic nominalnych, które były dotąd domeną rur betonowych i stalowych. Wynika to głównie z korzystnych cech systemów rur z tworzyw sztucznych. Ich położenie wiąże się z niskimi kosztami, są trwałe (ok. 100 lat), łatwe w konserwacji i utrzymaniu oraz nadają się do renowacji istniejących zepsutych sieci przewodów.

Jeśli chodzi o trwałość, jakie cechy rur z tworzyw sztucznych ją zapewniają?

Systemy rur z tworzyw sztucznych są nie tylko trwałe, ale także po zużyciu
podlegają recyklingowi, co potwierdziło badanie naukowe: Kanały odpływowe z tworzyw sztucznych mają lepszą wydajność ekologiczną. Z inicjatywy Związku Branży Rur z Tworzyw Sztucznych i Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych (TEPPFA) przeprowadzono europejskie badanie na temat ryzyka środowiskowego ze strony komunalnych przewodów odpływowych. W “Badaniu wydajności różnych systemów przewodowych bądź też materiałów rurowych stosowanych w miejskich systemach odprowadzania ścieków ze szczególnym uwzględnieniem skutków ekologicznych w okresie użytkowania” przeprowadzonym przez Prof. Dr.-Ing. Stein & Partner GmbH udział brała także zewnętrzna europejska komisja ekspercka. Na podstawie badania Stein & Partner można wywnioskować – przy uwzględnieniu ograniczenia analizowanych danych do rur, które mają najwyżej 30 lat i maksymalną średnicę 800 mm – że systemy kanalizacyjne z rur giętkich wykazują wyraźnie lepszą wydajność ekologiczną dzięki niskiemu procentowi i ryzyku uszkodzeń w przypadku infiltracji i eksfiltracji.“

Jakie trendy aktualnie obowiązują w zakresie techniki rur z tworzyw sztucznych?

Systemy rurowe z tworzyw sztucznych są coraz bardziej różnorodne i wydajne.
Dalszy rozwój tworzyw sztucznych i ulepszone techniki produkcyjne czy też techniki obróbki umożliwiają dopasowanie produktów i rozwiązań do klienta. Dzięki temu mamy do czynienia z coraz szerszym zastosowaniem systemów rur z tworzyw sztucznych. Krokiem na przód będzie z pewnością renowacja istniejących popsutych sieci odpływowych i doprowadzających wodę pitną. Techniczne i ekonomiczne zalety systemów rur z tworzyw sztucznych są przy tym w pełni wykorzystane. Ponadto spodziewamy się rosnącego popytu na systemy rur z tworzyw sztucznych do zastosowań w instalacjach budynków mieszkalnych. Możliwości zastosowań są różnorodne. W Niemczech przeprowadza się więcej renowacji niż buduje. Tu należy upatrywać dużych szans dla naszych produktów. Od niedawna spełnione zostały także techniczne wymogi dla montażu rur gazowych w instalacjach domowych. Tu otwierają się duże możliwości dla tej części rynku. Ogólnie przyszłość Niemiec leży w wydolnej infrastrukturze. Do niej należy też budowa sieci z włókien szklanych. Tu systemy rur z tworzyw sztucznych są szczególnie przydatne. Włókna szklane potrzebują trwałych rur ochronnych, zaś budowa sieci zaopatrzeniowych w Niemczech wciąż jeszcze przed nami.